Nowoczesne polskie talk-show – odważne tematy na czasie
Talk-show to program publicystyczny prowadzony najczęściej przez jednego dziennikarza, który w studio rozmawia ze swoimi gośćmi na ustalony wcześniej temat lub na tematy ogólne. Oglądalność widowiska zapewnia charyzma prowadzącego, atrakcyjność zaproszonych rozmówców oraz tematyka rozmowy. Nowoczesne talk-show nie stronią od kontrowersji pobudzającej emocje słuchaczy. Jeśli więc w porze emisji na osiedlach policja odnotowuje przypadki wyrzucania telewizorów przez okna, to brawa dla twórców.
Gatunek przywędrował do Polski z USA po 1989 roku, choć tak na dobrą sprawę pierwszym polskim talk-show był program „Tele-Echo” prowadzony przez Irenę Dziedzic od 1956 roku. Rozmowy jeden na jeden z ludźmi kultury i sztuki były w pełni reżyserowane. Dla gości przygotowywano odpowiedzi na pytania zadawane przez prowadzącą. Audycja jak wszystkie inne w tych czasach była nadzorowana przez cenzurę, dlatego odbiegała formułą od obecnie nam znanych. Jednak spełniała główne założenia tego gatunku.
Rozmowy na żywo w TV
„Na dachu wieżowca Polsatu wylądował helikopter i wysiadł z niego prowadzący ten program, Mariusz Szczygieł” – tą zapowiedzią rozpoczynał się najpopularniejszy przez długi czas talk-show w polskiej telewizji komercyjnej. Produkcja programu „Na każdy temat” wymyślonego przez Witolda Orzechowskiego zmieniła oblicze telewizji. W tamtych realiach uderzało podobieństwo do audycji The Tonight Show emitowanej od 1954 roku w amerykańskiej stacji NBC z budynku Rockefeller Center w Nowym Yorku. Tyle że Polsat nie miał jeszcze wtedy wieżowca.
Program nadawany nieprzerwanie od jesieni 1993 do lutego 2002 prowadził na początku Andrzej Woyciechowski, którego dwa lata później zastąpił Mariusz Szczygieł. W studiu była obecna publiczność. Prowadzący sięgał po współczesne problemy społeczne i poruszał tematy tabu, zapraszając do rozmowy kontrowersyjne postacie, np. prostytutki, naturystów lub drag queens. Pierwszy odcinek pt. Seks w szkole uruchomił nadawane na żywo nowoczesne polskie talk-show u innych nadawców telewizyjnych.
Polskie gwiazdy w talk-show
Mariusz Szczygieł gościł zarówno osobowości świata kultury, takie jak Karel Gott, Violetta Villas, Bogusław Kaczyński, Hanka Bielicka czy Sophia Loren, ale też zwykłych ludzi, w tym np. osoby posiadające niezwykłe kolekcje różnych przedmiotów. Widzów szokowały odważne tematy w telewizji, które kryły się za takimi tytułami poszczególnych odcinków, jak „Małolat, ale może zabić”, „Usługi erotyczne spółka z o.o.” czy „Wojskowa fala”.
W 1994 roku w TVP1 ruszył, także z udziałem publiczności, talk-show „MdM” tworzony przez Wojciecha Manna oraz Krzysztofa Maternę, gdzie kamera równie starannie prezentowała prowadzących, jak i ich gości. W 1997 w TVP2 rozpoczęto emisję „Tok szok” z Jackiem Żakowskim i Piotrem Najsztubem, którym asystował pies Lisek. Gośćmi programu byli uznani politycy, ludzie kultury i nauki, którzy wyrażali swoje opinie na tematy bieżące, w tym współczesne problemy społeczne.
Telewizja a debata publiczna
Od roku 2002 królem polskich talk-show jest Kuba Wojewódzki, który zaprasza do studia – najpierw w Polsacie, a później w TVN – celebrytów, głównie ze świata show-biznesu. Program z udziałem publiczności prowadzony jest w agresywnej formule. Gospodarz cieszy się wielką charyzmą. W poufałej atmosferze rozmowy jest czasem ważniejszy od gości.
Gdy w 2004 roku prowadzono badania oglądalności programów tego gatunku, okazało się, że najwięcej widzów przed ekranem gromadzi talk-show Piotra Najsztub pt. „Najsztub pyta”. Każdy odcinek obejrzało ponad 2 mln widzów. Drugie miejsce zajął program „Kuba Wojewódzki”, a trzecie „Prokop i Panny” w TVP2.
Najlepsze talk-show 2025
Według największego serwisu filmowego w polskim internecie, za najlepszy talk-show w polskich telewizjach uchodzą „Historie wielkiej wody” realizowane dla platformy streamingowej przez Magdę Mołek, która zaprasza do studia świadków powodzi tysiąclecia. Jej rozmówcami są m.in. reżyser Jan Holoubek czy aktorzy Ireneusz Czop, Kasper Bajon i Agnieszka Żulewska. Na drugim miejscu w tym zestawieniu są „Autentyczni” z moderatorem Maciejem Stuhrem. W każdym odcinku grupa dziennikarzy ze spektrum autyzmu przeprowadza wywiady ze znanymi osobami, np. Robertem Makłowiczem, Natalią Kukulską, Magdą Gessler.
Na wysokiej pozycji utrzymuje się niezmiennie „Kuba Wojewódzki”. Talk-show prowadzony przez szołmena, który zaczynał jako perkusista, a stał się bohaterem pop kultury i autorytetem dla milionów Polaków, gości polityków, sportowców, piosenkarzy, dziennikarzy, aktorów, modelki, pisarzy, malarzy. Wszystkich, którzy zgodzili się odpowiadać na niedyskretne pytania.
Telewizja a media społecznościowe
W poszukiwaniu większej widowni nadawcy telewizyjni sięgają po innowacyjne formaty talk-show. Przykładem jest dostępny online w TVP VOD program „Tego się nie wytnie”. Poświęcony kulturze, w lekki i rozrywkowy sposób podejmuje ważkie tematy. Jego gospodarzem jest Mariusz Cieślik, który zaprasza do rozmów czołowych artystów i twórców, by dyskutować o ich najnowszych projektach.
Program nie ogranicza się do rozmów o sztuce, gdyż artyści komentują również bieżące wydarzenia kulturalne. Dzięki temu jest nie tylko źródłem informacji o nowościach kulturalnych, ale także forum do dyskusji o aktualnych trendach i problemach współczesnego świata. Nie brakuje muzyki, filmu, teatru, literatury i satyry oraz fachowych komentarzy.
Nowe trendy w programach typu talk-show wprowadzane są przez wszystkich nadawców z tzw. wielkiej czwórki (TVP1, TVP2, Polsat, TVN). Autorzy sięgają po media społecznościowe, co ilustruje, jak długą drogę przeszły audycje typu talk-show, które przecież zaczynały karierę od radia.
